
Şampuan mı Sabun mu? Doğal Saç Bakımında En İyi Seçim
Şampuan mı Daha Sağlıklı, Sabun mu Daha Sağlıklı?
Şampuan ve sabun, cilt ve saç bakım rutini denildiğinde ilk akla gelen kişisel bakım ürünleridir. Peki, şampuan mı yoksa sabun mu saçlar için daha sağlıklıdır? Bazı araştırmalar sabun temizliğinin saçın doğal pH değerini bozabileceğini, doğru seçilen şampuanın ise saçın doğal nemi ve pH dengesinin korunmasına yardımcı olabileceğini göstermektedir.
Sabun mu Daha İyi, Şampuan mı?
“Şampuan yerine sabun kullanılır mı?” sorusu sıkça gündeme gelir. Yapılan araştırmalarda sabun kullanımının bazı durumlarda önerilmediği görülse de, şampuanın tarihi aslında sabuna dayanır. Hintçe'de “masaj yapmak” veya “ovmak” anlamına gelen “şampuan” kelimesi, 1927 yılında sabunlu formüller halinde hazırlanmış ve 1933 yılında sabunlu bakım şampuanları yaygınlaşmıştır (kaynak).
Günümüzde sağlıklı saçlara sahip olmak için sabun yerine şampuan kullanımı daha doğru kabul edilir. Sabunla yıkanan saç genellikle mat ve cansız görünür. Bunun temel nedeni sabunun yüksek pH değeridir; sabunların pH değeri genellikle 9-10 aralığında iken, şampuanların çoğu 6-7 aralığındadır (kaynak). Saç ve saç derisinin normal pH değeri ise 4,5-5 aralığındadır, dolayısıyla yüksek pH’lı sabun kullanımı saçın yıpranmasına neden olabilir (kaynak).
Alkali yapıya sahip sabun, özellikle sert su ile temas ettiğinde saçta kalsiyum tuzlarının birikmesine yol açar ve saçın sertleşmesine, matlaşmasına sebep olur. Şampuanlarda ise sülfat gibi anyonik yüzey aktif maddeler saç ve saç derisinden kiri temizlerken, saçın daha az yıpranmasını sağlar. Son yıllarda sülfatsız şampuanlar ise saçı matlaştırmadan temizleyebilir (kaynak).
Sabunun Saça Faydaları Nelerdir?
Sabun alkali bir temizlik ürünüdür ve pH değeri yüksektir. Alkali pH saç telinin yapısını etkileyebilir, kütikül hasarına ve saç telinin kırılmasına yol açabilir. Bilimsel çalışmalar sabunun saça faydası konusunda yeterli kanıt sunmamaktadır; aksine özellikle egzama gibi cilt sorunları olan kişilerde sabun kullanımı durumu kötüleştirebilir (kaynak).
Kısaca literatürde “saç için faydalı sabun hangisidir?” sorusuna net bir yanıt yoktur. Sabunlama saçın yıpranmasına ve kırılgan hale gelmesine neden olabilir.
Şampuan Kullanmak Sağlıklı mı?
Şampuanlar, saç derisini kir, yağ ve kozmetik ürün kalıntılarından temizlemek için özel olarak formüle edilmiştir. Şampuanlar genellikle 10-30 farklı bileşen içerir (kaynak).
Şampuanlarda yaygın olarak kullanılan maddeler şunlardır: sodyum lauril sarkosinat, sodyum lauril sülfat (SLS), sodyum lauret sülfat (SLES). Bu maddeler saçtaki kiri temizler ve şampuanın köpürmesini sağlar. Ancak sülfat içeren şampuanlar saçın nem dengesini bozabilir ve bazı kişilerde egzama, kontakt dermatit gibi cilt sorunlarına yol açabilir. Hassas ciltler için sülfatsız şampuanlar daha doğru bir tercih olabilir (kaynak).
Hangi Şampuan Daha Sağlıklı?
Uzmanlar, aşağıdaki içeriklere sahip şampuanlardan uzak durulmasını öneriyor:
-
Sülfatlar: Saçın yıpranmasına ve ciltte tahrişe neden olabilir.
-
Parabenler: Hormonal dengeyi bozabilir, meme kanseri ve kısırlık riskini artırabilir (kaynak).
-
Ftalatlar: Endokrin sistemi etkileyebilir, erken ergenlik, obezite, diyabet ve kemik kanseri riskini artırabilir (kaynak).
Saç sağlığına faydalı olabilecek şampuan bileşenleri:
-
Keratin: Saçın protein seviyesini artırır, hasarlı saçtaki kırıkları onarır (kaynak).
-
Multivitamin kompleksleri: B, C, D ve E vitaminleri içeren şampuanlar saç sağlığını destekler (kaynak).
-
Doğal yağlar ve ekstraktlar: Aloe vera, argan yağı, badem yağı, hindistancevizi yağı gibi doğal içerikler saçı besler ve sağlıklı büyümesini destekler.
Doğal Şampuan Var mı?
Doğal şampuan, içeriklerinin en az %95’inin doğal kaynaklardan elde edilmiş olmasıyla tanımlanır (kaynak). Sülfatsız ve tuzsuz şampuanlar aynı anlama gelir, ancak sülfatsız olmak şampuanın tamamen doğal olduğu anlamına gelmez. Doğal şampuanlar ayrıca paraben, ftalat gibi kimyasalları içermez ve saç sağlığını destekleyen aktif bileşenler içerir.
Sonuç
Saç ve cilt bakımında en sağlıklı ürün, saç tipinize ve ihtiyacınıza uygun, pH dengesi saç ve saç derisine uygun şampuandır. Sabun kullanımı saçın kurumasına, matlaşmasına ve yıpranmasına neden olabilir. Saç derisinde biriken sebum, ölü hücreler ve kozmetik ürün kalıntıları, şampuan ile temizlenerek saçın ve saç derisinin sağlıklı kalması sağlanabilir.
Saç tipinize uygun şampuanları inceleyip seçim yapabilirsiniz: Alalore Saç Bakımı